Konferencja

4 listopada 2011 w sali ”Ruhmeshalle“ Muzeum Historii Wojska w Wiedniu odbyło się już po raz czwarty tzw. Sympozjum Polskie. Organizatorami tego wydarzenia była Stacja Naukowa Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu oraz samo Muzeum Historii Wojska w Wiedniu.
Pierwsze tego rodzaju sympozjum odbyło się w 2008 roku z okazji 325. rocznicy zwycięskiej obrony i wyzwolenia Wiednia z rąk tureckich w roku 1683. Rok ten był dla Europy i dla Polski bardzo szczególny, ponieważ ówczesny król Polski i książę litewski Jan III Sobieski postrzegany był jako wybawca Wiednia w czasie drugiego oblężenia miasta przez Turków. Dowodził on bowiem decydującym atakiem przeciw Imperium Osmańskiemu w czasie bitwy pod Kahlenbergiem 12. września 1683 roku.
Tegoroczne Sympozjum Polskie w mniejszym jednak stopniu stało pod znakiem Jana Sobieskiego, większą uwagę poświęcono natomiast tematowi „Państwo wielonarodowościowe a wojna“, przy czym szczególna uwaga skierowana została na problematykę narodowościową u schyłku Monarchii Habsburskiej. Dziesięciu naukowców, wśród których znalazło się czterech Polaków, trzech Austriaków, jeden Czech, jeden Węgier oraz jedna przedstawicielka Słowenii, zaprezentowało swoje wykłady w ramach czterech bloków tematycznych.
Po powitaniu przybyłych gości przez Dyrektora Muzeum Historii Wojska, dra M. Christiana Ortnera oraz przez Dyrektora Stacji Naukowej PAN w Wiedniu, prof. dra Bogusława Dybasia, rozpoczął się pierwszy blok tematyczny sympozjum. Prof. dr Cetnarowicz z Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie objaśnił próby Polaków z Galicji rozwiązania sprawy polskiej przy pomocy Austrii. Prof. dr Jankowski z Polskiej Akademii Nauk przedstawił natomiast licznie zgromadzonej publiczności ogólne plany rozwiązania kwestii narodowościowych w Monarchii Austriacko-Węgierskiej w przededniu Pierwszej Wojny Światowej, zwracając przy tym należną uwagę na sprawę polską.
Prof. dr Höbelt z Uniwersytetu Wiedeńskiego poprowadził drugi blok tematyczny sympozjum, w ramach którego starał się przybliżyć rozwiązanie kwestii „ustro-polskiej. Dr Górny z Uniwersytetu Warszawskiego zakończył ten blok tematyczny przedstawieniem rywalizacji polsko-ukraińskiej w Galicji Wschodniej, w ramach której równolegle do wydarzeń na frontach I Wojny Światowej zarówno przez polskie jak i ukraińskie służby propagandowe podejmowana była próba uzasadniania własnych żądań terytorialnych za pomocą argumentów rasowych.
Po przerwie obiadowej rozpoczął się trzeci blok tematyczny poświęcony południowym Słowianom w ramach którego mgr Wedrac z Uniwersytetu Wiedeńskiego przedstawił losy Triestru podczas I Wojny Światowej a mgr Kalwoda, również z Uniwersytetu Wiedeńskiego zaprezentował dalmackie spektrum partyjne w ramach ruchów południowosłowiańskich. Ostatnim wystąpieniem tego bloku był wykład dr Bobič z Uniwersytetu w Ljubljanie poświęcony dylematom Słowian Katolików u schyłku Monarchii Habsburskiej. Czwarty i zarazem ostatni blok tematyczny rozpoczęty referatem prof. dra Śliwy z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Referat ten miał za zadnie naszkicowanie szerokiego spektrum polskich socjalistów zgromadzonych wokół Józefa Piłsudskiego i jego dążenia do odbudowy państwa polskiego. Następnie dr Velek z Uniwersytetu Karola w Pradze przedstawił rozwój czeskich partii obywatelskich, które podczas wojny podzieliły się na frakcję pro i antyaustriacką. Jako ostatni wystąpił dr Marusza z Uniwersytetu w Budapeszcie, który w swoim referacie przedstawił działalność Istvana Tiszy, jednego z najbardziej wpływowych polityków węgierskich swoich czasów. Wystąpieniem tym zakończyło się to jakże żywe i interesujące sympozjum, które pod względem liczby uczestników można zaliczyć do najbardziej uczęszczanych.
Należy również wspomnieć, że podobnie jak wcześniejsze sympozja i to zwieńczone zostanie publikacją pokonferencyjną.
Pozostaje zatem mieć nadzieję, że w przyszłym roku uda się stworzyć równie ciekawy program aby zachęcić do udziału równie liczną grupę uczestników jaką udało się zgromadzić w ramach tegorocznego spotkania.