Dyskusja panelowa

W czwartek, 14 października 2010 roku, w Sali Króla Jana III Sobieskiego Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu odbyła się dyskusja panelowa „Wozu ein „Lexikon der Vertreibungen?“, dotycząca niedawno opublikowanej pracy wydawnictwa Boehlau.
Wieczór rozpoczął prof. Bogusław Dybaś, dyrektor Stacji, dziękując wszystkim za przybycie, a dr Peter Rauch, kierownik wydawnictwa, otworzył dyskusję, dzieląc się jednocześnie z wszystkimi obecnymi informacjami o bardzo pozytywnym odbiorze ksiązki wśród recenzentów.
W dyskusji wzięło udział czworo badaczy – prof. Stefan Troebst, współwydawca ksiązki, dr Heidemarie Uhl, przedstawicielka Austriackiej Akademii Nauk oraz prof. Philipp Ther i prof. Oliver Rathkolb, eksperci z Uniwersytetu Wiedeńskiego.
Prof. Troebst opowiedział wszystkim o leksykonie, który stanowi pierwszą publikację, łączącą w sobie tak kompleksowy zakres prac na temat wypędzeń, przesiedleń przymusowych, deportacji i czystek etnicznych w Europie w latach 1912-1999. Profesor poinformował również, że o ile leksykon ukazał się jak dotąd jedynie w języku niemieckim, o tyle istnieją już poważne plany w związku z przełożeniem go na język polski oraz, jeśli uda się i na to zdobyć odpowiednie środki, także na język angielski i inne.
Podczas debaty eksperci wspominali przede wszystkim o trudnościach związanych z ustaleniem i dojściem do porozumienia odnośnie niektórych danych, o problemie postrzegania opisywanych wydarzeń przez pryzmat „kata” i „ofiary” oraz o samych kontrowersjach związanych z wypędzeniami, skupiając się tu głównie na sporach polsko-niemieckich i powstaniu niemieckiego Centrum przeciwko Wypędzeniom.
Debata wzbudziła duże zainteresowanie publiczności. Hrabia Ledóchowski postanowił opisać badaczom krótko swoje wspomnienia z czasów wojny, dziękując im jednocześnie za cały trud włożony w stworzenie tak potryebnego leksykonu. Obecni zadali wiele pytań, w tym o prowadzone w gronie badaczy dyskusje w kwestiach spornych w trakcie powstawania leksykonu, o to, czy leksykon zawiera również informacje o wyjazdach o podłożu ekonomicznym oraz o to, jak należy traktować ucieczki o charakterze politycznym.
W trakcie spotkania można było również poznać symbolikę okładki – znajdujące się na niej klucze oznaczają klucze ludzi, którzy, opuszczając swoje domy, zamykali je, w nadziei, że jeszcze kiedyś do nich powrócą – same zaś klucze starali się mieć zawsze przy sobie.