A- A A+

Select your language

Erinnern & Erinnert werden. Das Türkengedächtnis und seine Funktion in Zentral- und Osteuropa

Konferencja na Pedagogicznym Uniwersytecie w Krakowie

W okresie od 27 - 29 Września 2011 w Akademii Pedagogicznej w Krakowie odbyła się międzynarodowa konferencja poświęcona eksploracji pamięci Turków w Europie Środkowej i Wschodniej. Ta interdyscyplinarna konferencja była również imprezą zamykającą trzyletni projekt badawczy. Konferencja została zorganizowana we współpracy ze Stacją Naukową Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu, Instytutem Historii Akademii Pedagogicznej w Krakowie, a także Instytutem Historii im. Tadeusza Manteuffela Polskiej Akademii Nauk w Warszawie .
Ten trzy lata trwający projekt, był promowany i finansowany przez austriacki Fundusz Nauki (FWF), miał na celu badanie i analizę tzw. tureckich zabytków w odniesieniu do ich politycznej i społecznej konotacji i kontekstualizacji w czasie ich powstania i zmiany ich znaczenia w następnych dziesięcioleciach i stuleciach. Na podstawie obrazu Turków jaki panuje w Europie Środkowej i Wschodniej i jego często świadomie ukierunkowanej i zaaranżowanej przemiany można stwierdzić budowę i instrumentalizację obrazu wroga w sposób reprezentatywny i przykładowy. Obraz wroga i strach przed "Turkiem" równoznaczne z "wróg" był wykorzystywany na przestrzeni wieków po odsieczy pod Wiedniem w 1683 roku podczas okrągłych rocznic do zmobilizowanie przeciwko różnym wrogom. Sto lat później, w 1783 roku, byli to na przykład przedstawiciele Oświecenia, w czasie Austro-faszyzmu z okazji 250. rocznica odsieczy pod Wiedniem bolszewików i nazistów uznano za aktualne zagrożenie.
Instytucjami, które wsparły ten ambitny projekt, którego celem jest poprzez pamięć Turków kompleksowe zbadanie genezy wroga, są: Instytut Antropologii Społecznej oraz Instytut Kulturoznawstwa i Historii Teatru Austriackiej Akademii Nauk w Wiedniu, kierownik projektu, historyk doc. dr Johannes Heiss oraz dr Johannes Feichtinger.
W ramach projektu utworzona została interaktywna strona internetowa http://www.tuerkengedaechtnis.oeaw.ac.at/ z zabytkami tureckimi w Wiedniu, jak również informacje o ich pochodzeniu.
W ramach spotkania w Krakowie, które zamykało projekt, rozszerzono zagadnienie na również na inne kraje. Sam wybór miejsca spotkanie - miejsce ostatniego spoczynku króla polskiego i "Zbawiciela Wiednia" Jana III. Sobieskiego - odnosi się do szerokiego zakotwiczenie obrazu Turka w historii Europy Środkowej i Wschodniej. W związku z tym uczestnicy konferencji mieli okazję pod okiem ekspertów odwiedzić grób Sobieskiego na Wawelu jak i związane z jego zwycięstwem pod Wiedniem "pomnikami pamięci" (w najszerszym tego słowa znaczeniu). Program konferencji zaoferował wiele możliwości podejścia do zjawiska pamięci Turków - to, które zostało zbadane w poszczególnych krajach, oraz to, podporządkowane interdyscyplinarności konferencji, między innymi, problem z punktu widzenia literatury („Der Retter Wiens“ und „Mit Habsburg gegen die
Türken“. Jan III. Sobieski in den Werken von Gerda Hagenau und Otto Forst de Battaglia - Zbawiciel Wiednia i z Habsburgami przeciwko Turkom, Jan III Sobieski w pracach Gerdy Hagenau i Otto Forst de Battaglii; wykład prof. Bogusława Dybasia, Wiedeń) i historii sztuki (Wiedza artystów. Obrazy Turków. Bertalan Székely, Gyula Benczur i Ferenc Eisenhut - Das Wissen der Künstler. Türkenbilder bei Bertalan Székely, Gyula Benczúr und Ferenc Eisenhut, wykład Heinke Fabritiusa, Berlin).
Dodatkową atrakcją konferencji była prezentacja opublikowanej w roku 2011 przez wydawnictwo Böhlau książki „Das Gedächtnis der Städte. Kulturelle Verflechtungen – Wien und die urbanen Milieus in Zentraleuropa (Pamięć miasta. Integracji kulturowej - Wiedeń i środowiska miejskie w Europie Środkowej) przez znamienitego austriackiego historyka i kulturoznawcę Moritza Csakyego. Książka mówi o tym, że już w XIX w. pojęcie „obcego” spotykało się z podobnym sceptycyzmem, obroną i odrzuceniem jak dzisiaj. W dyskusji prowadzonej przez prof. Röskau -Rydla, autor ilustruje na podstawie licznych przykładów główne tezy książki. Do wieczóru wprowadziłi przez prof. dr Bogusław Dybaś i prof. dr Zdzisław Noga, którzy poprowadzili żywą dyskusję z publicznością.

Newsletter

Zapisz się na
listę odbiorców

Newslettera

Kontakt

Polska Akademia Nauk
Stacja Naukowa w Wiedniu
Boerhaavegasse 25

1030 Wien - Österreich
Telefon: + 43 1 713 59 29

Fax: + 43 1 713 59 29 550
Mail: office@vienna.pan.pl
Impressum

Kalendarz

Pn Wt Śr Cz Pt So N
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31

Dojazd