Dr Anna Dąbrowska

Dnia 26 stycznia 2016 w siedzibie Polskiej Akademii Nauk Stacji Naukowej w Wiedniu odbył się wykład dr Anny Dąbrowskiej pt. „Porównanie niemieckojęzycznej prozy Hamida Sadra (Austria) oraz SAID-a (Niemcy)“.

Licznie zgromadzonych gości powitał Dyrektor Stacji w latach 2007-2019 Prof. Bogusław Dybaś, składając przy okazji życzenia noworoczne oraz przedstawiając w kilku słowach referentkę. Dr Anna Dąbrowska jest germanistką i literaturoznawcą, wielokrotną stypendystką naukową w Wiedniu, wykładowcą na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz wieloletnią opiekunką Biblioteki Austriackiej tamże.

Wykład rozpoczął się prezentacją obu pisarzy. Dr Anna Dąbrowska zwróciła uwagę na fakt,  że mimo ewidentnych podobieństw biograficznych, jak zbliżony wiek czy kraj pochodzenia, twórczość obu pisarzy mocno się różni. Podczas gdy Hamid Sadr charakteryzuje się intelektualnym stylem oraz świetnym warsztatem, SAID kładzie większy nacisk na poetyczno-estetyczny wymiar literatury. Tematycznie pisarze podejmują zbliżoną problematykę: nawiązują do kraju  własnego pochodzenia, Iranu, pochylają się nad istotą kultury irańskiej oraz opisują zderzenie jej przedstawicieli z rzeczywistością austriacką lub niemiecką. Referentka zaznaczyła jednak, że mimo często przewijających się wątków imigranckich – jak perypetie z nauką języka obcego oraz trudności z integracją w społeczeństwie europejskim – pisarze zbyt pochopnie postrzegani są wyłącznie jako przedstawiciele nurtu imigranckiego, a to niesłusznie przysłania inne aspekty ich twórczości. Dr Anna Dąbrowska stwierdziła, że w swym wykładzie chciałaby zadać kłam jednowymiarowej ocenie twórczości Sadra i SAID-a,  i ukazać uniwersalne walory ich pisarstwa, nie postrzegane przez pryzmat kraju pochodzenia czy biografii. Jako przykład podała poruszane w dziełach obydwu irańskich pisarzy problemy Holokaustu oraz narodowego socjalizmu, powszechnie uważane za motywy podejmowane głównie przez Europejczyków, a  przez przedstawicieli innych kręgów kulturowych często nierozumiane lub marginalizowane. Referentka przypomniała, że imigranci stanowią grupę bardzo zróżnicowaną i próba interpretowania ich literatury wyłącznie w ramach problematyki imigranckiej jest dużym uproszczeniem.

Po wykładzie ze strony publiczności padło sporo pytań m.in. o wpływ literatury perskiej na twórczość autorów oraz ich wzajemne stosunki. Po oficjalnym zakończeniu wydarzenia, dyskusja toczyła się jeszcze długo przy lampce wina w Sali Rycerskiej.

Jakub Rożdżyński