Prezentacja książki Christopha Augustynowicza

Dnia 28 marca 2017 w Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu odbył się wykład prof. Christopha Augustynowicza, połączony z promocją jego najnowszej książki pt. „Kleine Kulturgeschichte Polens. Vom Mittelalter bis zum 21. Jahrhundert”.

Dyrektor Stacji w latach 2007-2019, prof. Bogusław Dybaś, powitał licznie zgromadzonych gości oraz przedstawił prelegenta. Prof. Christoph Augustynowicz studiował historię i slawistykę, w roku 1997 obronił doktorat, a dziesięć lat później habilitował się. Od marca 2016 roku jest rzecznikiem kolegium doktoranckiego ,,Galicja i jej wielokulturowa spuścizna”, a od 1 października tego samego roku prodziekanem Wydziału Historii i Kulturoznawstwa na Uniwersytecie Wiedeńskim. Należy on również do Klubu Profesorów, działającego przy Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk.

W swoim wystąpieniu prof. Augustynowicz zaprezentował slajdy z obrazami, które są charakterystyczne na poszczególnych epok kształtowania się kultury polskiej. Pierwszym z nich była kaplica zamkowa w Lublinie z malowidłami ruskimi pochodzącymi z wieku XV. Świadczą one nie tylko o dużych wpływach ruskich w czasach Jagiellonów, ale również o łączności z całą kulturą bizantyńską, której Moskwa była spadkobierczynią. Jako ilustrację dla kultury wieku XIX prof. Augustynowicz wybrał obraz Teofila Kwiatkowskiego „Bal w Hotelu Lambert w Paryżu (Polonez Chopina)”. Akwarela symbolizuje teraźniejszość i przeszłość polskiej emigracji. Na jednym płótnie artysta umieścił Chopina, George Sand, Adama Mickiewicza, Adama Czartoryskiego, ale również Zawiszę Czarnego – średniowiecznego rycerza bez skazy. Ilustracją dla wieku XX okazał się „Portret wielokrotny” Aliny Szapocznikow. Polska artystka inspirowała się antyczną rzeźbą, włoskimi futurystami, widać w niej echa sztuki Maxa Ernsta, czy też Marcela Duchampa oraz, przede wszystkim, przeżycia własne rzeźbiarki.

Na okładce najnowszej książki prof. Augustynowicza znajduje się obraz „Trumna chłopska” Aleksandra Gierymskiego, który przywodzi na myśl Chłopów laureata Nagrody Nobla – Reymonta, „Wesele” Wyspiańskiego, chłopomanię końca wieku XIX. Kilkadziesiąt lat później obrazy polskich artystów wykorzystywał w swoich filmach jeden z najbardziej znanych polskich reżyserów- Andrzej Wajda.

Odczyt prof. Christopha Augustynowicza okazał się fascynującą podróżą przez wieki polskiej kultury, kształtowanej w obliczu klęsk i niepowodzeń polityki krajowej, ale również prosperity w dobie, np. późnego średniowiecza i renesansu. Polska ze swoją historią, sztuką, muzyką nie znajduje się na obrzeżach Europy, w cieniu imperium – Rosji. Przez wieki była ona związana ze wschodem, zachodem oraz całym antycznym dziedzictwem naszego kontynentu.

Po referacie wywiązała się ciekawa dyskusja, w trakcie której padło wiele pytań m.in. o architekturę religijną, wzajemne oddziaływanie kultury polskiej i austriackiej oraz związki rodzimej kultury z francuską. Następnie Profesor Dybaś podziękował wszystkim za przybycie i zaprosił do kontynuowania rozmów przy lampce wina.

Joanna Brzegowy