Dr hab. Michał Wardzyński

18 października 2018 r. w Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu odbył się wykład dr hab. Michała Wardzyńskiego dotyczący Puław jako artystycznego centrum epoki nowożytnej. Wprowadzenia oraz przedstawienia prelegenta dokonał dyrektor Stacji w latach 2007-2019, prof. Bogusław Dybaś.

Dr hab. Michał Wardzyński jest adiunktem w Zakładzie Historii Sztuki i Kultury Dawnej Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Warszawskiego. Naukowo zajmuje się głównie rzeźbą i małą architekturą 2. połowy XVI i XVII w., koncentrując się na problematyce funkcji i roli materiału, geografii artystycznej oraz na historycznym i ekonomiczno-socjologicznym kontekście powstawania dzieł sztuki w tym okresie.

Podczas swojego wystąpienia prelegent przybliżył słuchaczom specyfikę funkcjonowania rezydencji w Puławach jako wiodącego ośrodka artystycznego doby saskiej w Polsce. Puławy, należące do księżnej Elżbiety Sieniawskiej, właścicielki Wilanowa, a następnie do jej córki księżnej Marii Zofii Czartoryskiej, dzięki książęcemu mecenatowi, stały się u progu XVIII w. jednym z najprężniejszych ośrodków artystycznych na terenie Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Dzięki dokładnej analizie źródeł, zwłaszcza zachowanej korespondencji, możliwa jest analiza rozbudowy Puław jako siedziby magnackiej, określenie wpływów artystycznych, które kształtowały jej oblicze, a także identyfikacja artystów zatrudnionych przy pracach architektonicznych, rzeźbiarskich oraz malarskich w rezydencji.

Równie ciekawym zagadnieniem jak rozbudowa założenia w Puławach jest również analiza środowiska artystycznego skupionego pod mecenatem Sieniawskich i Czartoryskich. Do najlepiej rozpoznanych artystów tego kręgu należą artyści wywodzący się z krajów monarchii habsburskiej – architekci Giovanni Spazzio i Franz Anton Meyer oraz rzeźbiarze Johann Elias Hoffmann i Heinrich Hoffmann. Ze względu na ich pochodzenie, środowisko artystyczne w Puławach ciążyło w kierunku Wiednia, a jednocześnie artystycznie promieniowało na ziemie polskie. Dzieła tych artystów i ich warsztatów można odnaleźć w Warszawie i Wilanowie, a także w innych siedzibach rodowych Sieniawskich, Czartoryskich i spokrewnionych z nimi Lubomirskich rozmieszczonych na obszarze Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

Joanna Jakutowicz