W ramach serii „Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften” publikowane są prace magisterskie uhonorowane w konkursie na Naukową Nagrodę Ambasadora RP w Berlinie. Prace te zostały przygotowane do publikacji w wersji online wspólnie przez Stację Naukową PAN w Wiedniu i Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie.
Prace uczestniczące w konkursie i publikowane ramach serii powstały na niemieckich uczelniach i dotyczą relacji polsko-niemieckich oraz historii i kultury Polski w ramach szeroko rozumianych nauk historycznych i społecznych. Naukowa Nagroda Ambasadora, przyznawana od 2008 r. przez Ambasadę RP w Niemczech i Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie, promuje prowadzenie badań nad polską tematyką wśród niemieckojęzycznych magistrów i doktorów.
Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften 1/2022
Arbeitskraft oder Familienmitglied?
Die 24-Stunden-Pflege durch osteuropäische Betreuungskräfte in deutschen Privathaushalten.
Eine akteurszentrierte Mixed Methods Untersuchung
Autorki: Nelli Felker i Anna-Lena Krug
Redakcja: Igor Kąkolewski, Irmgard Nöbauer, Arkadiusz Radwan, Piotr Szlanta, Agnieszka Zawadzka
Seria: Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften, tom 1/2022
Wyd.: Stacja Naukowa PAN w Wiedniu i Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie, Wiedeń – Berlin 2022
Praca przybliża czytelnikowi liczną, lecz dotąd słabo zbadaną naukowo grupę zawodową: całodobowych pracownic/pracowników z Polski w prywatnych niemieckich gospodarstwach domowych. Poprzez wywiady i ankiety autorki rekonstruują proces rekrutacji, środowisko pracy oraz relacje opiekunek/opiekunów z pacientjami i ich rodzinami. Autorki dowodzą, że relacje te nieraz zawierają silny ładunek emocjonalny i poruszają również kwestię roli opiekunów i stopnia, w jakim postrzegani są oni przez pacjentów i ich rodziny jako tymczasowi "członkowie rodziny".
Praca jest dostępna pod tym linkiem.
Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften 2/2022
Fragmente, Brüche und Kontinuitäten eines Erinnerungsortes – das Gebäude der Neuen Synagoge in Poznań
Autorka: Gabi Manns
Redakcja: Igor Kąkolewski, Irmgard Nöbauer, Arkadiusz Radwan, Piotr Szlanta, Agnieszka Zawadzka
Seria: Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften, tom 2/2022
Wyd.: Stacja Naukowa PAN w Wiedniu i Centrum Badań Historycznych PAN w Berlinie, Wiedeń – Berlin 2022
Tematem pracy jest dawna synagoga gminy żydowskiej w Poznaniu oraz jej historia jako miejsca zarówno pamięci, jak i zapomnienia. Autorka prezentuje zarówno badawczą ekspertyzę miejsca, jak i różne perspektywy spojrzenia na synagogę. Wnikliwe poszukiwania pozostałości po tym niezwykłym domu modlitwy, z wykorzystaniem wywiadów z ekspertami oraz analizy artykułów z lokalnych i międzynarodowych czasopism, pozwalają na nowo zlokalizować nieistniejącą już świątynię na mapie pamięci zbiorowej. Zdaniem autorki, ludzka tendencja do zapamiętywania i przywoływania wspomnień z jednej strony, z drugiej zaś do zapominania i tabuizacji, uzmysławiają istotę i dwoistość tego miejsca. Złożoność i wewnętrzne sprzeczności w jego percepcji stanowią bowiem o genius loci.
Praca jest dostępna pod tym linkiem.
Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften 1/2023
Piekło kobiet trwa. Abtreibungsdiskurs und feministische Kritik in Polen 1993–2016
Autorka: Luisa Klatte
Redakcja: Igor Kąkolewski, Irmgard Nöbauer, Arkadiusz Radwan, Piotr Szlanta, Agnieszka Zawadzka
Seria: Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften 1/2023
Wyd.: Polnische Akademie der Wissenschaften – Wissenschaftliches Zentrum in Wien sowie Zentrum für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften, Wien - Berlin 2023
Jednym z głównych celów pracy Luisy Klatte jest przedstawienie feministycznej krytyki dyskursu aborcyjnego w Polsce i pokazanie jej usytuowanie w teorii dyskursu, a także linii argumentacyjnych, którymi się posługuje. Do tej pory brakowało niemieckojęzycznych prac zajmujących się feministyczną krytyką dyskursu aborcyjnego w Polsce, co może prowadzić błędnie do wrażenia, że taka krytyka nie istnieje. W swojej pracy Luisa Klatte pokazuje, w jaki sposób krytyka feministyczna odnosi się do tabuizacji, kryminalizacji i stygmatyzacji kobiet w Polsce i dlaczego nielegalna aborcja jest w zasadzie nieobecna w świadomości społecznej. Swoją pracą Luisa Klatte wnosi zatem istotny wkład w wypełnienie rażącej luki badawczej.
Praca jest dostępna pod tym linkiem.
Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften 1/2024
Polnische Zöglinge an der Hohen Karlsschule in Stuttgart. Eine Kollektivbiographie
Autorka: Karolina Belina
Redakcja: Igor Kąkolewski, Irmgard Nöbauer, Arkadiusz Radwan, Piotr Szlanta, Agnieszka Zawadzka
Seria: Berliner-Wiener Arbeitspapiere zu Geistes- und Sozialwissenschaften 1/2024
Wyd.: Polnische Akademie der Wissenschaften – Wissenschaftliches Zentrum in Wien sowie Zentrum für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften, Wien - Berlin 2024
Tematem tej pracy magisterskiej jest tzw. "Hohe Karlsschule" w Stuttgarcie, czyli założona w 1770 roku instytucja edukacyjna, która otrzymała cesarskie przywileje uniwersyteckie w 1781 roku. Liczni absolwenci tej instytucji odgrywali ogromną rolę w historii Niemiec i Europy, a za jej najbardziej znanego absolwenta można uznać Friedricha Schiller. Chociaż historia "Hohe Karlsschule" została już zbadana pod wieloma względami, nadal powstają nowe pytania badawcze. Dotyczy to w szczególności międzynarodowego znaczenia instytucji, przykładowo roli jej uczniów z Polski i Litwy. Karolina Belina wniosła swoją pracą znaczący wkład w ukazanie historii współzależności Wirtembergii i Europy Wschodniej. Na podstawie ogromnych studiów źródłowych, w szczególności analizy literatury polskiej, niemieckiej, angielskiej, francuskiej i rosyjskiej oraz wysokiego poziomu refleksji teoretycznej, autorka stworzyła nie tylko bardzo żywy obraz "Hohe Karlsschule" i jego uczniów, z których niektórzy byli Polakami, ale także bardzo żywą panoramę epoki i obszarów geograficznych, które stanowią tło badania - wypełniając w ten sposób ważną lukę badawczą.
Praca jest dostępna pod tym linkiem.
