Mgr inż. Krzysztof Dąbrowski

Dnia 15 lutego 2012 r. w PAN Stacji Naukowej w Wiedniu odbył się kolejny wykład z cyklu Unbekannte Berühmtheiten, zatytułowany „Der polnische Konstrukteur und Erfinder Stefan Drzewiecki” wygłoszony przez mgr inż. Krzysztofa Dąbrowskiego. Ten cykl odczytów, organizowany we współpracy ze Stowarzyszeniem Polskich Inżynierów i Techników w Austrii, ma na celu przybliżenie sylwetek polskich wynalazców, którzy mimo swoich znaczących osiągnięć popadli w zapomnienie i znani są dziś jedynie wąskiemu kręgowi uczonych. Wcześniej zostały przypomniane inne, równie zasłużone osobistości polskiego świata nauki i techniki: Antoni Patek, Jan Czochralski, Stefan Kudelski oraz Jan Szczepanik.

W lutowym wykładzie referent przedstawił znaczące dokonania Stefana Drzewieckiego, konstruktora pierwszych łodzi podwodnych oraz maszyn powietrznych. Urodzony w 1844 r. w małej miejscowości na Podolu, doszedł do wysokich odznaczeń i zasług. Już w latach 60. XIX wieku dokonał pierwszych wynalazków, które zostały pokazane na Wystawie Światowej w Wiedniu na Praterze w 1873 r. Zaprezentowany został między innymi regulator silników parowych i hydraulicznych, automatyczny sprzęg do wagonów, rejestrator prędkości pociągów i dromograf - przyrząd automatycznie kreślący kurs płynącego statku. Referent zwrócił uwagę, że niemal wszystkie jego wynalazki znajdowały szybko odbiorców zainteresowanych zastosowaniem jego urządzeń na większą skalę. Należy podkreślić, że już w 1877 r. Stefan Drzewiecki jako pierwszy na świecie skonstruował okręt podwodny napędzany siłą ludzkich mięśni, następnie okręt podwodny o napędzie elektrycznym, który wkrótce znalazł zastosowanie w carskiej marynarce wojennej. W późniejszym okresie życia Drzewiecki zajął się konstruowaniem maszyn powietrznych i zajmował się teoretycznymi podstawami aeronautyki. Polski wynalazca projektował i realizował kolejne modele aeroplanu, w których stosował nowatorskie napędy śmigłowe i samoczynne urządzenia stabilizacyjne. Niemal do końca życia pozostał aktywny zawodowo i kontynuował swoje badania.

Wykład poświęcony pionierowi żeglugi podwodnej i lotnictwa przyciągnął wiele osób o zainteresowaniach technicznych i naukowych.

Zwieńczeniem wykładu był koncert w wykonaniu Krzysztofa Kokoszewskiego skrzypce, Jacka Stolarczyka – skrzypce oraz Piotra Kościka – fortepian. Muzycy zaprezentowali Meditation Julesa Masseneta (z opery „Thaïs“) oraz Capriccio – Valse op. 7 Henryka Wieniawskiego.

Anna Glowacka