Sympozjum
Bezpośrednią okazją do zorganizowania konferencji, która była efektem współpracy muzeum Historii Wojska (HGM) oraz Polskiego Instytutu we Wiedniu, stała sie 325 rocznica Odsieczy Wiednia w 1683 roku, przypadająca na dzień 12 września. Z okazji tego jubileuszu wybitni polscy i austriaccy historycy wygłosili referaty dotyczące historii i rozwoju polityczno-militarnej wspólpracy na przestrzeni trzystu lat.
Uroczyste otwarcie sesji odbyło się 12 września 2008 roku w Sali Glorii, muzeum HGM. Po słowach powitalnych dyrektora muzeum w Arsenale, dr Christiana Ortnera, a także dyrektora centrum naukowego, prof. dr Bogusława Dybasia, dyrektor Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie, prof. Janusz Cisek, przedstawił w otwierającym odczycie zbiory najstarszego muzeum wojskowego w Polsce. Muzeum dysponuje ponad 250 tysiącami eksponatów, które zaprezentowane są na powierzchni 2500 m² i przedstawiają historię początków wojskowości do jej rozwoju w XX wieku. Na podstawie wybranych eksponatów muzealnych prof. Cisek przeprowadził uczestników konferencji przez epoki polskiej historii militarnej. Po prezentacji licznie przybyli uczestnicy byli swiadkami zaprezentowanych sztuk walki. Renomowany mistrz szermierki, Peter Koza wraz ze swoim zespołem, ubranym w historyczne kostiumy zademonstrowali sztukę szermierczą czasów wczesnej nowożytnosci.
Następnego dnia odbyła sie konferencja, podczas której w dwunastu odczytach, zaprezentowane zostały wybrane tematy i aspekty polsko – austraickich stosunków wojskowych w latach 1618-1918. Ass.-Prof. Christoph Augustynowicz z Instytutu Badań nad Wschodnią i Południowo-wschodnią Europą, przedstawił w swoim odczycie historię habsbursko-polskich stosunków od XVI do XVIII wieku. Kolejne trzy odczyty były poświęcone wiekowi XVII i XVIII, a także Bitwie pod Wiedniem w 1683 roku. Dr Claudia Reichl – Ham – kierownik glównego referatu wydawniczego / biblioteki, jak również zastępca kierownika działu badań w muzeum HGM, poświęciła swój odczyt austraicko-polskim sojuszom drugiej polowy XVII wieku. W odczycie prof. Miroslawa Nagielskiego z Instytutu Historii w Warszawie, omawiana była Bitwa pod Wiedniem, a w tym szczególna rola króla Jana Sobieskiego i Karla von Lothrigena. Dr Tomasz Ciesielski z Instytutu Historii Uniwersytetu w Opolu, wygłosił referat dotyczący austriacko-polskich kontaktów militarnym w okresie unii polsko- saskiej .
Odczyty prof. Michala Baczkowskiego, jak również dr Lothara Höbelta odnosiły się natomiast do wieku XIX. Prof. Baczkowski z Uniwersytetu Jagielońskiego, wyczerpująco przedstawił dzieje Polaków służących w armii austriackiej w okresie wojny z Francją. Prof. Höbelt z Uniwersytetu we Wiedniu, odniósł się w swoim odczycie do stosunków Habsburgów do podzielonych ziem polskich w okresie od 1772- do1918 roku.
Wiek XX stał w centrum zainteresowania popołudniwej sesji. Prof. Jan Rydel z Uniwersytetu Krakowskiego, na podstawie indywidualnych losów, przedstawił drogi kariery Polaków, ktorzy słuzyli w siłach zbrojnych Austro-Węgier, a także możliwe przeszkody, które stawały na drodze ich kariery. Dr M. Christian Ortner zaprezentował na podstawie wybranych eksponatów muzeum, umundurowanie i ekwipunek Legionow Polskich, które odegrały nader istotną rolę w powstaniu odrodzonej po I wojnie swiatowej niepodległej Polski. Także dr Jerzy Gaul, docent w Archiwum Głównych Akt Dawnych w Warszawie, odniósł się w swoim odczycie do Legionow Polskich, a w szczególności do relacji Najwyższej Komendy Armii c.k., a także slużby wywiadowczo-informacyjnej do nich. Dr Tamara Scheer i dr Thomas Reichel zaprezentowali natomiast wybrane aspekty stosunków austriacko – polskich na tle I Wojny Światowej.
W odczycie zamykającym sympozjum, pt. „Miejsca pamięci Wojska Polskiego we Wiedniu“, dr Ewa Cwanek-Florek z Instytutu Germanistyki w Rzeszowie, przywołała pamięć o pomnikach, nazwach ulic, a także innych miejscach pamięci, które przypominają o obecności Wojska Polskiego we Wiedniu. Na podstawie licznych zdjęć przedstawiła okoliczności ich powstawania i wznoszenia.
Wygłoszone odczyty stały się bodźcem do stawiania pytań, a w konsekwencji do dyskusji, w której zaproszeni goście próbowali znaleźć na nie odpowiedzi. W części końcowej konferencji stwierdzono, że przyczyniła się ona do wyjaśnienie licznych aspektów podjętego tematu i ukazała jednocześnie nowe aspekty, które są godne zbadania i naukowego wyjaśnienia.
