HR i. R. Dr. Tilfried Cernajsek
Dnia 11 czerwca 2012 r. w Polskiej Akademii Nauk Stacji Naukowej w Wiedniu odbył się wykład zatytułowany Meine Reise in Süddalmatien (1904-1907). Aus den Tagebüchern von Katharina von Bukowska von Stolzenburg. Wykład wygłosił dr Tillfried Cernajsek, geolog i paleontolog, autor licznych publikacji, były kierownik Biblioteki Zakładu Geologicznego Republiki Austrii w Wiedniu. Referent jest członkiem wielu stowarzyszeń, w tym Międzynarodowej Komisji ds. Historii Geologii oraz laureatem wielu wyróżnień i odznaczeń, m. in. Odznaczenia za Zasługi dla Republiki Austrii przyznawanego przez prezydenta Austrii. Od lat zajmuje się także osobą słynnego geologa pochodzącego z Bochni - Gejzy von Bukowskiego (1858-1937). Zaangażował się on również w zainicjowane w 2008 r. przez panią mgr inż. Barbarę Vecer (także przy wsparciu Stacji PAN w Wiedniu) umieszczenie tablicy pamiątkowej na wiedeńskim domu państwa Bukowskich przy Hansalgasse 3 w trzeciej dzielnicy Wiednia, gdzie zamieszkiwali oni w latach 1904-1919.
W swoim referacie dr Cernajsek przedstawił niezwykle ciekawe dzienniki Kathariny von Bukowskiej von Stolzenburg z domu Wehrmann (1866-1936), małżonki geologa, która towarzyszyła mu podczas prac na Bałkanach. W czterech zachowanych dziennikach opisuje ona podróże do południowej Dalmacji w latach 1904-1907. Pamiętniki te są doskonałym źródłem poznania warunków pobytu i prac geologicznych w Dalmacji na początku XX wieku. Autorka przedstawia także pogodę, krajobrazy, architekturę, zwłaszcza kościoły i cerkwie oraz warunki życia mieszkańców Dalmacji. Niezwykle ciekawe są opisy strojów oraz zwyczajów mieszkańców Dalmacji, takich jak obrzędy weselne czy obrzędy pogrzebowe. Pamiętniki zawierają relacje z pierwszej, drugiej i trzeciej podróży w latach 1904, 1905 i 1906. Autorka dzienników opisuje szczegółowo za każdym razem podróż z Wiednia poprzez Graz i Triest aż do najbardziej na południe wysuniętego odcinka wybrzeża obejmującego tereny dzisiejszej Czarnogóry.
Ostatni wpis z zachowanego pamiętnika pochodzi z kwietnia 1907. Niestety nie wiadomo, czy Katharina von Bukowska prowadziła dalsze dzienniki i czy brała udział w kolejnych wyprawach geologicznych. Gejza von Bukowski wielokrotnie przebywał później w Dalmacji i kontynuował swoje prace aż do wybuchu I wojny światowej. Być może także on prowadził dziennik, który się nie zachował. Rękopis osobistego dziennika Kathariny znajduje się w Bochni, gdzie urodził się słynny geolog i gdzie oboje małżonkowie zamieszkiwali od 1919 r. Przedstawione podczas wykładu dzienniki mają zostać opublikowane, a żmudne prace odczytywania kopii rękopisu prowadzi dr Cernajsek.
Na zakończenie wieczoru odbył się krótki koncert. W wykonaniu Jacka Stolarczyka – skrzypce i Piotra Kościka – fortepian, zabrzmiało Adagio z Koncertu skrzypcowego Nr. 1, op. 26 Maxa Brucha. Następnie Piotr Kościk zagrał Etiudę C-dur, op. 10 nr 1 Fryderyka Chopina.
Anna Głowacka
