Prof. dr hab. Józef Niżnik
14 maja 2013 roku w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Wiedeńskiego odbył, się połączony z dyskusją, gościnny wykład profesora dr hab. Józefa Niżnika z Instytutu Filozofii i Socjologii PAN w Warszawie. Spotkanie z profesorem Niżnikiem zorganizowane zostało we współpracy z Towarzystwem Filozofii Porównawczej i Kształcenia Interdyscyplinarnego (KoPhil) działającym przy Uniwersytecie Wiedeńskim oraz z Wiedeńskim Towarzystwem Filozoficznym w ramach cyklu wykładów „O prawdziwej Filozofii globalnego świata“. Ideę owych spotkań oraz jej praktyczne zastosowanie zawdzięczamy dr Hisaki Hashi, z Instytutu Filozofii Uniwersytetu Wiedeńskiego jak i Towarzystwu KoPhil, Dr Hashi, która przyjęła także funkcję moderowania tego spotkania, współpracowała już wcześniej przy licznych wydarzeniach organizowanych wspólnie ze Stacją Naukową Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu.
Wykład profesora Niżnika zatytułowany był: Comparative Potential of Philosophy and the Phantom of Universalism in a globalized World. Filozofia skupia ognisko swych poszukiwań głównie wokół myśli, ich formy, zawartości; bada procesy myślowe, systematyczne powiązania z logiką, itd. Ten sam subiektywny temat stwarza możliwość ujęcia go przez pryzmat wielu aspektów oraz procesów myślowych, pozwalających na stworzenie i przedstawienie prawdy filozoficznej. W fazie przechodzenia z kolejnych aspektów, krytycznie refleksyjna myśl filozoficzna ofiarowuje nam ogrom możliwości dotarcia do niepodważalnej prawdy. Owa wolność refleksji, sprawdzania oraz myślowego analizowania danego pojęcia z wielorakich perspektyw określana w terminologii Niżnika jako „the arbitrariness of philosophy“ , stanowi zarazem kwintesencję jego wykładu. Jako że narzędzia Filozofii determinowane są przez nasz proces myślowy i jego rezultaty, świat Prawdy nie da określić się jako ten jedyny, jako ten dający się zdogmatyzować, zabsolutyzować. Systematyczna i spójna jedność świata prawdy, nazwana przez Niżnika „the symbolic universe“, posiada wiele wymiarów . Każdy świat powiązany jest z procesem budowy myśli każdej z osób myślących, zakotwicza się w języku, społeczeństwie i kulturze, z których to mogą zrodzić się filozoficzne przemyślenia.
Przyjmując ten nurt interpretacji, stwierdzamy, iż „The symbolic universe“ składa się w naszych czasach z wielorakiej, wielowymiarowej struktury. Filozofia ze swym systemem komparatywnego procesu myślowego dysponuje ogromnym potencjałem, pozwalającym pojąć jakość poszczególnych systemów, konfrontując ze sobą różnorakie ścieżki procesów myślowych; poddając je porównaniom nakłania do refleksji nad nimi, dzięki czemu z owych różniących się dyskursów poświęconych temu samemu tematowi udaje się wyłonić łączącą je spójność: spójność niekończącej się Prawdy. Zorganizowanemu w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Wiedeńskiego wykładowi towarzyszyła burzliwa dyskusja, która przyczyniła się do umocnienia współpracy pomiędzy placówkami Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu i w Warszawie.
Hashi Hisaki
