Prof. Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk
W dniu 18 maja 2017 r. w Stacji Naukowej PAN odbył się wykład prof. Katarzyny Dziubalskiej-Kołaczyk pt. „Identities of English: A dynamic emergent scene”. Komentarz do wykładu wygłosiła prof. Barbara Seidlhofer.
Przybyłych przywitała przedstawicielka Klubu Profesorów, tłumaczka i aktorka dr Liliana Niesielska. Przedstawiła ona obie prelegentki.
Katarzyna Dziubalska-Kołaczyk jest profesorem i dziekanem Wydziału Anglistyki na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. Opublikowała wiele prac (ok 150 publikacji) z zakresu fonologii, fonetyki oraz przyswajania drugiego języka. Jest redaktorką czasopisma „Poznań Studies in Contemporary Linguistics” wydawanego przez DGM oraz organizatorką „Poznań Linguistic Meetings”. Była stypendystką Fulbright Senior (Uniwersytet Hawajski) oraz wizytującym wykładowcą (visiting scholar) na Uniwersytecie Wiedeńskim. Jest członkiem Academia Europaea, Agder Academy, Komitetu Językoznawstwa Polskiej Akademii Nauk, Scientific Advisory Board of the Faculty of Philological and Cultural Studies na Uniwersytecie Wiedeńskim oraz członkiem korespondencyjnym Austriackiej Akademii Nauk. Była prezydentem Societas Linguistica Europaea. Pod jej kierunkiem promowano 22 prace doktorskie.
Barbara Seidlhofer jest profesorem anglistyki i lingwistyki stosowanej na Uniwersytecie Wiedeńskim oraz kierownikiem katedry anglistyki na Uniwersytecie Wiedeńskim. Jej praca naukowa skupia się na analizie dyskursu, językoznawstwie korpusowym, socjolingwistyce, pragmatyce oraz fonologii, w szczególności ich zastosowaniu w edukacji nauczyciela języka. Od 2004 do 2008 była redaktorem International Journal of Applied Linguistics (Wiley Blackwell). W ostatnim czasie założyła czasopismo Journal of English as a Lingua Franca (De Gruyter Mouton), które redaguje wraz z Jennifer Jenkins oraz Anną Mauranen.
Podczas wykładu prof. Dziubalska-Kołaczyk w rzeczowy i ciekawy sposób przedstawiła miejsce języka angielskiego w dzisiejszej globalnej komunikacji. Zwróciła uwagę na to, że zarówno lingwiści, jak i laicy uważają język angielski za jedyny w swoim rodzaju w dzisiejszym świecie. Prof. Dziubalska-Kołaczyk zaprezentowała szczegółowe dane statystyczne dotyczące krajów, w których język angielski traktowany jest jako język natywny, pierwszy. Dla kontrastu ukazane zostały dane ludności, która co prawda używa języka angielskiego, lecz już przynajmniej jako języka drugiego. Następnie prof. Dziubalska-Kołaczyk skupiła się na wyjaśnieniu - co cechuje klasycznego „native speakera”, czyli rodzimego użytkownika języka oraz czym od niego różni się „prototypowy rodzimy użytkownik języka” (prototypical native speaker). W dalszej części wykładu poruszone zostały także zagadnienia związane z językiem angielskim jako lingua franca oraz dotyczące wielojęzyczności, jak i transjęzyczności. Prof. Dziubalska-Kołaczyk wyjaśniła również jak i dlaczego język angielski stał się na przestrzeni lat językiem globalnym – podając przy tym przykłady z historii (istnienie Brytyjskiego Imperium, siła amerykańskiej ekonomii, rewolucja przemysłowa), kultury (muzyka pop, internet), czy nauki (j. angielski jako język nauki), gdzie język ten stał się pierwszym językiem, powszechnie używanym przez użytkowników. Zostało również wyjaśnione co oznacza pojęcie „ELFish”, czyli zbiór cech fonetycznych, zaproponowanych jako priorytet dydaktyczny w nauczaniu języka angielskiego jako obcego. Prelegentka zaprezentowała jego najważniejsze cechy charakterystyczne. Na koniec prof. Dziubalska-Kołaczyk krótko przestawiła pomysł na projekt lingwistyczny, który polegałby na zbadaniu, jak nienatywni użytkownicy angielskiego w różnych krajach zmieniają ten język.
Komentarz do wykładu wygłosiła prof. Barbara Seidlhofer, która odniosła się do wybranych zagadnień z wykładu prof. Dziubalskiej-Kołaczyk. Zwróciła m.in. uwagę na to, że nie ma jednego poziomu native-speakera, podając siebie za przykład – stwierdziła, że ona jako osoba władająca językiem niemieckim jako ojczystym, cały czas nieprzerwanie uczy się i poznaje swój język.
Po wykładzie nastąpiła dyskusja. Padło szereg pytań dotyczących szczegółowych aspektów treści wykładu, w tym np. rzeczywistej, realnej możliwości oceny poziomu języka obcego u uczących się. Obecni widzowie dzielili się również swoimi przemyśleniami i doświadczeniami związanymi z nauką języka obcego, w tym angielskiego. Następnie Dyrektor Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu w latach 2007-2019, Profesor Bogusław Dybaś podziękował wszystkim za przybycie i zaprosił do kontynuowania rozmów w kuluarach.
Adam Czartoryski
